12/30/2009

pagpili sa mga bag-o

dako baya ang kalibotan
daghan kaayo kitag kapilian
gawasnon tang tanan
pilion lang nato
ang atong maangayan

gamay lang ang akong mga kamot
og busa ang uban
ako na nga buhian

unsaon man ang daghan
kon dili na kini nato maakatahan?

gamay nga panglantaw
hinay nga hunghong
makanunayong pagmahal
buhi nga mga pulong
turok sa galamhan

mobulak ang kinabuhi
mamunga ang kalag

kabag-ohan

sirad-an na lang una ang
mga bintana
og ang mga kurtina
tangtangon
sirad-an na usab ang
mga pultahan

sugdan na ang pagtago
sa mga daan
ang pagbiya
og ang pagtagbo sa
mga kabag-ohan
ugma sayo sa buntag

12/26/2009

sa iyang adlawan.dugay nang patay si pikoy (alang sa akong amigong dali kaayong natigulang tungod sa kadaghan sa iyang suliran)

maayong buntag ilong
og ang ilong mitubag og maayong buntag usab

apil na ang iyang mga mata, ang iyang duha ka dalunggan,
ang iyang kilay
ang iyang mga kamot og ang iyang mga tiil
ang iyang mga kumagko
silang tanan nanubag sa dihang iyang gihanggad sa
usa ka maayong kabuntagon

mitan-aw siya sa ubos, iyang gipiso ang iyang tunga
iyang gihagwa, gibag-id, gikumot, giinat, gigitik,
gikusi, gipalpal, gikiyod-kiyod
apan wala gayod kini milihok
wala mibalos sa iyang pag-ingon og
maayong buntag pikoy!

og siya nakaingon, sus pikoy og buhi ka pa lang gihapon karon
moapil ka unta sa kasadya
sa akong adlaw.

pasalamat

gibalikbalikan sa halang nga kahinam
ang nakapaghimata kaniya
sa matag adlaw sa matag gabii
gitutukan, gihikap, gihalokan,
gigakos, gikatulgan, gidamgo,
hangtod nga miabot ang usa ka
gutlo nga nagsulti kaniya nga
nahuman na ang tanan og ang
gana nawala na og kon iya pa
kining usban sa pagtan-aw
isuka na niya ang mga nangagi
og ang karon,

nakapangagho siya, miginhaw og
haskang laloma, og miyukbo siya
sa yuta, mihalok sa balas, miukit
sa mga abog, mitindog, og giisa ang
iyang mga kamot, mihangad sa
langit og

siya mibungat sa usa ka pasalamat
tungod kay karon gawasnon na
siya

patay na ang tanan nga anaa sa sulod
sa iyang kasingkasing.

PAGPANGHATAG

ang giilok-ilok sa ilok
ang gitagoan sa sipit
ang gilubong mo og
kinse brasas aron dili
na nila makita og
mapangayo, kining

tanan, samtang sayo
pa ipanghatag na lang

wala ka ba kakita kon
giunsa kini nila pagkuha
sa kang bisan kinsa nga
nagdumili sa paghatag?

usahay ang bayag niana
mao ang gaba nga dili
baya magsaba, usahay
mas pait, kamatayon.

12/24/2009

kamabulukon sa imong kalibotan

kon ingon ana pa unta
kamabulukon
ang akong kalibotan

dili na lang unta ako
maghimo og laing balak

ang akong mga damgo lamang
ang mabulukon
ang akong mga pulong lamang
ang humot
ang akong nakita lahi
kay sa akong nabuhat

lahi ang gipuy-an sa akong
mga pulong
gusto nakong ang tanan imong mahibaw-an
sa mga pulong lamang

gusto nako nga mabati mo ang tanan
nga kasegurohan
ang uban niana
dili na magapos sa pulong
dili na mapriso sa hunahuna

naglupad sa kahanginan
sa mga misteryo



12/23/2009

musa sa mga balak

ay! wala na sila mangambat kanimo
kay nagmalipayon na sila

bibo silang tanan sa ilang panagdait
nagkauban sila pagsalo sa kalipay
gatagay sa ilang kalamboan

ay! aduna'y usa nga misulod sa imong
templo og nagdala kanimo og
mga puti nga rosas
gihalad sa imong tiilan
og siya miluhod kanimo
og mihilak

ang iyang mga luha
iyang gihugas sa imong mga tiil

mibakho siya
og mihangyo nga kuyugan ka
diha sa imong kamingaw

musa sa mga balak
ngano ba nga nagmasulub-on ka man?
dili pa ba igo ang akong
dugo?
dili pa ba igo ang kaasgad sa
akong mga singot?

ayaw og kuyog kanako

ayaw sulayi pag-apas
kining akong dagan

dili ka makaapas niini
kusog kaayo ang akong
mga tiil
kay aduna kini mga pako

ayaw og apas kanako
kay wala ako'y kapaingnan

ang uban paingon sa ilang balay
nga gipaabot sa ilang mga anak
og inahan
og diha sila sa talad kan-anan
magsalo og maglipay

ang uban paingon sa simbahan
kuyog sa ilang mga igsoon
aron mag-ampo
mag-awit
mamalandong

kining akoa lahi
makita mo nga ako ania lamang
nagpondo
naglingkod
nagsulat
nag-inosara
apan kusog kaayong milupad ang
akong mga hunahuna
og dili ka na makaapas niini

ayaw og kuyog
kay sa unahan gisabot ako nga tagboon
sa kamatayon

adunay mga pako ang akong mga tiil
sama sa akong hunahuna
og wala na kanako ang
kahadlok

gugmang matood nga wala matuman

tungod sa linlang
gipili nako ang kalooy kaysa
gugma

pipila ka tuig ang milabay
nalaya ang kalooy
apan ang gugma nagpadayon
nga himsog
nangita sa tinood niya
nga paris

wala kini mausab sa
panahon
nagmalaomon lang kini
gihapon

usa ka adlaw niana
nakita sa gugma ang iyang
gihigugma
apan wala na kini makaila
kaniya

ang kapungot mao
na ang miatubang
sa kabangis sa kagahapon

nangutana ang gugma
kon asa ba ang
pagpailob sud sa milabay
nga katuigan?

wala masumpay
ang kagahapon sa karon
og usa ka gabii niana
gihagkan sa gugma
ang kaniadto
og dayon niinig lakaw
sulod sa kangitngit
diha sa usa ka pultahan
nga hangtod hangtod
na nga gisirad-an

sa party

daghang tawo dinhi
tua si sabet nakapula
lapos sa aping ang katawa
kuyog ang iyang bana
nga daghang asawa

makita nako ang
tanang wala nako ganahi dinhi
apan dili nako kana
ikapanulti

kortesiya
pakiglambigit
makigsalo sa usa
ka kan-anan
og ilimnan

barato kaayo ang
pahiyom dinhi
wala na gani ganahang
mopalit

usahay
magpailob ko
kon nganong ania ako dinhi
bisag dili nako
gusto

dili ako makahimo
og nindot nga balak dinhi
og kining balaka
mao na ang mag-asoy
kanimo

pagpakatawo

wala'y kaligo
baho na ang ilok
kalkag ang buhok
walay panotbras
baho ang baba
naa pay marka ang
mga muta
pungpong na ang
mga kugmo
minggimaw sa buho
sa ilong

nanimaho na
ikaw nga tawo

naghimo og
balak

sa pipila ka gutlong nahibilin

sa pagkataas sa panahon
nga morag kapa sa usa ka reyna elena
pait hunahunaon nga ang wala mabuhat
ang angayan nga buhaton

mas maayo pa diay ang mubo na lang
nga mga gutlo
diha sa pipila na lang ka gininhawa
kay makasulti
ka man dayon sa matood
diha sa pagyubit na lang sa
usa ka pulong

kausa sa usa ka tuig

iyang gisulayan
ang paglingkod sa kilid
sa mall
nag-order lang og usa ka
tasang kape
mitan-aw sa palibot
diin naglunop ang daghan
kaayong mga tawo

wala siya'y nailhan
og wala usa'y bisag usa nga nakaila kaniya

samtang hinay hinay niyang
gihigop ang kape
samtang ang iyang hunahuna
morag suba nga
nagtaob dapit na
sa hapon

lahi ang kalipay nga iyang
gibati

iya gihapon kining balikan

kausa ra kini sa usa
ka tuig

12/22/2009

mao ra gihapon

gipasulod niya sa pultahan
sa kusina
ang iring nga itom
nga simag ang
mata

nga napaknit ang
panit dapit
sa iyang buko-buko
kay giyab-an nila'g
ininit nga tubig
gahapon

iya kining pakan-on og ayo
sa inun-onan
nga palotpot
nga iyang
gilamogan sa
walay baho nga hilo
sa bagtok

chat 1

ang lovey-dovey nga si
donna og jeff
sus ginoo
nagbulag man hinoon

si donna
nakakita na og laing uyab
sa chicago
drummer kaniadto
sa zepol

si jeff
nagdayon ra jud sa iyang
kabit nga
manager sa rural bank
diris roxas

shalan ba
wa jud ko mag-expect
wala na jud
ang mga kinaraan nga
now and forever

ikaw diha? musta na?

wala ang balak sa kwarto og sa computer

atua ang balak sa agianan
paingon sa dakong bungtod
labay sa mga basakan
gihisgotan kini sa mga
puti kaayong tulabong
nga mipatong sa lapokon
nga likod sa kabaw
nga kutoon

12/21/2009

kon gusto mong hikalimtan ang gugma

kon gusto mo nang hikalimtan
ang gugma

basin gusto mo nang mamatay

kalimti ang kamatayon
kon gusto mo pa gihapon ang
baho sa bulbol
sa iyang ilok nga kaniadto
imong gisimhot

ang paghikalimot usahay

ang paghikalimot usahay nahisama sa usa ka
manok nga imong gihiktan sa silong sa punoan sa
sirguelas

ang imong nabantayan nga nangahulog na diay ang mga
dahon og ang sunod nimong gikahinaman mao ang
pagpangudlot og ang pagpamunga
og ang pangpanghinog unya

nanimaho na ang manok nga namatay
ayha ka pa nakahinumdom

kaniadto adunay gugmang matood



Duna ko’y

Matood nga gugma

Dugay na kaayo

Morag sundang nga miputol sa akong

Lawas

Sa duha ka parte

Ang usa ka parte

Nagkisikisi morag

Wati

Ang laing parte

Nabilin nga walay tingog

Milabay ang mga tuig

Nakapatandog nako

Nakaalim sa samad sa akong kasingkasing

Nakahatag og pahulay sa akong mga mata

Usa ka adlaw niana nagtindog ko

Sa pantalan

Wala na nako nakita ang imong hulagway

Sa mga panganod

Usa ako sa mga pasahero

Nga wala’y gidala nga bug-at

Palayo na kanimo

kini ang akong damgo

ang dila nagdula sa laing dila
dugay sud sa laing baba

paubos
paubos pa
paubos pa gayod

ang dila misulod sa usa ka sagrado nga langob.

palalom
lahos pa gayod sa ilalom
nasirad-an ang duha ka buho sa akong ilong
gahingos
sa hilabihang kalipay

morag dirty kitchen
sa usa ka balay nga gaaso sa bisperas sa pista
sa Mayo sa Karupay.


aguy!

bisan halayo ka ug pila ka suba og panganod
nadungog ko ang imong

aguy! aguy!


makaduda usahay kining akong mga dalunggan
kon unsa ang tinood nga tumong

ang akong prangka nga mga kamot kasagpaon
sa akong nawong

tungod kay ang kasing-kasing
nahimong bakakon




kon ang katomanan sa usa ka damgo

kon ang katomanan sa usa ka damgo
anaa ra usab sud sa usa ka damgo
nan
kinsa man kaha ang ganahan nga pukawan
diha sa tunga-tunga sa
katulogon?

sakit sa dughan ang paghimata
naglutok

12/18/2009

pagpaabot sa kalipay

ang babayeng nagpaabot sa pag-abot sa kalipay
dugay ra kaayong nag-andam
maayong pagkahapnig ang iyang mubo nga buhok sa
iyang agtang
wala siya'y tingog nga mitutok sa orasan
nga hagbay rang nakigbungol kaniya

abri ang bintana og ang hangin naghunghong kaniya
mahitungod sa usa ka bag-ong mapa

hain na kaha ang umaabot? nganong nalangan?
unsa ba kaha ang hinungdan?

abri ang bintana
miulan, og nagpakita na usab ang laing bag-ong saad
sa usa ka bangaw.

katulgon

morag gitabanog ang imong
bug-at nga nawong
sa hapyod sa bugnaw og linaw kaayong
hangin sa katulugon

dili na madaog ang imong pilok
apil pa gani ang imong dalunggan
nianang pagkahulog sa lalom kaayong pangpang
sa usa ka hinanok

iyahay

iyahay tang duha

ipagawas ang imong utok

kay ako sang pagawson ang akoa

pagkahuman

iyahay tag lakaw kitang duha

magbulag ta

ang ibilin mao ang mansa

sa usa ka pahiyom

bunga sa agulo diha sa

kabugnaw sa sa mga kamot

sa atong tagsa-tagsa ka

kagabhion



pagkatalawan jud nimo Luisito

nan
tan-awa dili ba insulto nga sa imong
pagkatalawan
napulihan ka naman hinoon
sa usa ka gamay kaayong
babaye?

pagkatalawan gyod nimo Luisito
dapat nag-beautician ka na lang
sama ni
Momay

kausa ra mamatay ang tawo Luisito
dakong dungog na unta
kon ikaw ang
isunod.

sa MRT

lami gayod isakay sa MRT
labi na kon guot na kaayo
agi sa kadaghan sa tawo

dap-ig kaayo ang iyang sampot
sa akoa
samtang nagtinindogay ming duha
usahay mauyog ang tren

mitan-aw siya og nangutana kon
asa ko paingon

unsa ang akong ngalan
natandog ko

kabugnaw sa kagabhion

kabugnaw ba sa
kaadlawon sa disyembre

gahi ang grasa sa
baka sa puti nga tasa
nga gipatungan
sa tinidor

kita lang duha
dinhi
kainit ba sa atong
mga lawas

wala mapalong ang
siga sa lampara nga puno sa
lana sa lubi

hilom kaayo ang sira nga lansang
sa sarado nga bintana


pagkanaog sa hagdan

dili masayon ang pagkanaog
sa hagdan sa gahom

mawili ang sinaw kaayong
sapatos nga mahalon
sa iyang gitungtungan

pag-abot sa ubos
sugaton ka sa tanlag
kon naunsa nga niadtong didto ka sa taas
patay man
ang imong konsyensa

dili malalim ang pagkanaog
sa hagdan
apan mao lamang kana ang angayang
buhaton sa pagbanhaw sa
kaligdong



ang panglungtad sa handuraw

malanay na lang ang panahon malumping na lang ang mga oras apan ang handurawan
mopadayon nagsaad kanunay nga kini magmalungtaron


alang sa "Persistence of Memory" ni Dali

ang dakong gubat sud sa akong dughan

katawa ko kay ang imong pangagpas
mao ang
yin og ang yang

wala man kana sila naglayog
gani
naghagwaay kana
ako pa ganing nakita sa akong damgo
nga sila
nagjerjer

morag wati nga duhay dala
naglampornas sa lapok
nagbasa sa kahangtoran

ang dakong gubat sayod ka niana
ang panagsangka sa maayo og daotan
usahay
sakit pamatioon nga ang nagtabon kanato mao ang itom kaayo nga panganod
nga gidaog ang kahayag sa adlaw
nabati mo ang kahapdos sa dihang mitapot ang limatok sa imong kiting
nga og kon imong langkaton
haskang lisoda gayod

nagkuha ka og abo
og imong ginusnos og mikuyos ang daotan

ang dakong gubat sud sa akong dughan
mao ang lalis sa gugma og kasilag
ang wala pagbuhat sa angayan nga buhaton
ang gibuhat nga dili sakto
nga akong
giangayan

12/17/2009

ang subo nga awit

awit sa bata gikan sa usa ka payag
sa ibabaw sa bungtod
nga gidala sa hangin paingon sa
daplin sa baybayon nga akong
nadungog apan
akong gipalabay sa pikas nga
dalunggan

kapoy nga pamation
gihilap ang atay
gisamdan ang kasingkasing
makabungog

wala'y pagabuhaton
ang kalibotan nagatuyok lang gihapon
ang kalo gatabon sa nawong
sa tawong nagpatulogtulog
sa daplin sa baybayon

12/15/2009

NASULAYAN MO NA BA?

dili ko nimo mangutana
kon nasulayan mo na ba ang
katorse,

dili kana mao ang akong tema
karong adlawa

og sayod ko nga wala ka na'y gana
nianang klaseha sa
pangutana
basin gani og gilood kana
niana

og busa

akong usbon ang mga pangutana:

nasulayan mo na ba ang matulog nga
mag-inusara gikan sa buntag hangtod sa hapon
kanang manginit na ang imong likod
nga morag gidabdaban sa baga
kanang imong dughan nga wala na'y sulod
nga morag wala na gani tingog ang imong kasingkasing
kanang gusto nimong ipiyong ang imong mga mata apan
wala'y madaginot nga katulugon
kanang morag mibuhakhak ang kisame
nanungog kanimo
kay ikaw morag usa na lamang ka kahoy nga
giputol og gikuhaan sa mga sanga og dahon
nga nahapla sa kilid sa
dalan nga lapokon

ayaw ko og pangutan-a kon nasulayan ko kini
napul-an na ako niini
naanad na
og kon adunay mangutana
pasensya
kay tubagon ko lang kini sa usa ka pahiyom
og bugnaw kaayo nga
manuhotnuhot nga
kahilom

12/14/2009

ala lang

(kahilom..........................................................................................................................................................................................................................................................................................

12/11/2009

Ang Hulaw

mikuyanap sa yuta
ang unang ulan sa hulaw
og kita midimdim sa aslom-
tam-is niyang inalisngaw

ang makanunayong patak
nga may duyog kalami-
kangutngot, malaumon
sa paghinog sa galamhan

unta sa hinayhinay ablihan
ang nahibiling timaan-
salin sa pagpasipala
nga gitiklop sa damgo
nga nahimong babag
sa kagawasan

ang iyang mga mata
daw balayan sa nagpuot,
nagsalimuang nga tubig sa kawa

diha sa taliwala,
ang talithi napukan

.

kinsa ako?

ako
ang sista
nangitag moduyog
aron mabuntog
kamingaw
ug kalaay
sa mingawng
kagabhion.

-romeo nicolas bonsocan

ang bukid


tataw na kaayo— way duda—
ang ambongang mga tupi sa atong kabukiran:
adunay pina-army, barber, semi-upaw, ug upaw
nga maanyag kaayong sud-ongon
kay gitina na ang lunhawng kabukiran
sa mga bulok sa pula, bughaw, ug dalag.
di na hinuon madungog
ang bugnawng sonata sa kalanggaman
kay namakwit na ang mga way puluy-anan.
naghagok pa ang bag-ong dakbayan
kon taas pa si haring adlaw
apan kon matulog na si apollo
mohinay-hinay nag lutaw ang matuod nga hulagway
sa kanhing lungsod sa mga kahoy:
makit-an ang kanbas sa hubong babaye
nga gidugokan sa adunahang mga parokyano,
madungog ang radyo sa makabungol nga disko
nga gibilaran sa way lingawng kabatan-onan,
masud-ong ang telebisyon sa nagsuyop og shabu
nga gikalingawan sa mga molopyo.

oo, nahanaw na ang hulagway sa kahoy,
mipuli na ang bag-ong ugmad nga edipisyo.


---
romeo nicolas bonsocan
lungsod sa carcar, sugbo

kagabii

kagabii didto sa among atop
diin ako mitungtong
nakita nako ang pagkadaghan kaayong
mga bitoon
nga nagagilakgilak

mihay-ad ko sa tungatunga sa kangitngit
miginhiwa ko'g lalom
gitutukan ko ang langit
og akong gisulayan og ihap ang mga bitoon

wala ang bulan
wala ko makatulog
nakapangutana ko sa akong kaugalingon

nganong dili man ako malipayon?

kaibog

wala ko motingog
wala ko mamilok
migilok ang akong alingagngag
mitubod ang daghan kaayo
nakong laway
nabasa ang akong dila
milanab sud sa akong
baba
dunay sagol kahadlok
sa kalami
og wala nako matuyo

akong natulon
kay sa akong katorpe
wala ako'y
gihimo

usa ka balaknon

nianang kaibog sa imong nakita
nga dili nimo mahikap
nga imo lang masimhot
apan dili nimo matilawan
nga kon imong sulayan og
hikap dili nimo makaon
kay sama sa usa ka sumpa
ang tanan mamahimong mga
balas og bato
og kon imong padul-an
mahimong tanga
nga andam
mamaak

kadtong wala'y katumanan
kadtong damgo nga dili na nimo
mahinumduman
kadtong nadasmag ka og
hapit wala ka makabangon
kadtong tanan
nga nahimong mga kugang
sa imong galamhan...

mao na'y nakapahimo nimong
usa ka balaknon.

12/08/2009

Dumudu-aw

wa damhang
misil-ip ang bidlisiw.
Sa adlaw sa pagpanamilit,
naghandom ko ug ulan

way igong hikot
nga mibugkos sa iyang
pagbating misulimaw

sa akong paglupad,
ang mga isla
nga puno kaniya
inanay'ng nakupas.

Nalabyan ko ang kaiinit
sa nagdugang samad
sa di mahilunang sawumsom

mga tuig na ang nangagi
nga daw patay.
Karon nagkaduol
pagbating milalin
dili bangtud anus-a.

Nahanaw...

.

12/07/2009

abi mo

abi mo
daghan unta ako kaayog isulti kanimo
gani
sa pipila kagabii gihinayhinayan ko na unta
paghan-ay ang mga pulong
nga akong isugid kanimo
nga makalipay og
makahupay sa atong
mga kagil-as
og kamingaw

apan nawad-an ko ug kaisog
sa pagsugid kanimo kabahin niini
basin og kini mao
lamang ang maghatag og kataposan
sa atong panaghigala

kaganihang kaadlawon
sama sa pipila na ka kaadlawon nga
nanglabay og nanguhit kanako
nga mora bag kaming
duha suod na gayod kaayo
nga higala
gibasabasa ko pag-usab
ang akong mga gisulat
gitagsa-tagsa og hikyad ang mga pulong
sama sa mga karaang sulat
ni mama kanako samtang
nagtuon pa ako didto sa usa
ka unibersidad sa dabaw
og mora akong buang nga mokatawa
og mohilak sa akong mga pulong
nga naghisgot sa mga butang
nga dili gayod angay nga isulti
kang bisan kinsa
busa
akong gibalik og tago ang mga pulong
sulod sa usa ka putos
nga gidumtan sa mga abog
og mga agay-ay

nahikatulog ako og balik
basin seguro sa kakapoy
og sa pagkabalaka kon unsa
ba kaha ang sangpotanan
sa maong mga pulong

gani nagdamgo ko
nga ako kuno usa ka uwak
nga nangita og hinog nga saging
nga sab-a aron
mahupay ang akong kauhaw og
kagutom
og diha sa akong paglupadlupad
ang akong nakita mao lamang
ang kawanangan nga
walay kataposan

nahigmata ako og nagdahunog ang
mga kuba sa akong dughan
nakaligo ako sa akong mga singot
sa kainit sa akong lawas
duyog sa panahon sud sa akong
lawak nga walay abli ang
mga bintana

abi mo
nakahukom ako nga ako na lamang itago ang tanan
kay sayod ako
nga wala pa gihapoy bisag usa ka nilalang nga
makasabot kanako

og apil na ako niana,
usa ako ka kangitngit nga dili gayod madutlan
sa kusog nga dunggab
sa talinis nga kahayag.

pag-ila-ila sa imong kaugalingon.

kabahin kini sa lakat sa atong panahon
nga wala'y padulngan, dili sa katarungan nga nawad-an na og paglaum ang bulan nga
nasangit sa mga kagingking sa kaadlawon,
kon dili gusto lang sa akong mga tiil ang makatilaw kon unsa ang pagkagawasnon
kanang paglakaw nga walay mapa
nga ang magdala sa imong mga lakang mao lamang ang kahaw-ang nga nangita og
masudlan
sama sa usa ka awit nga mibatog sa mga ngabil
nga dugay rang gustong moawit
kabahin sa kamingaw
nga lahi kaayo sa ritmo sa kasadya

ang mga mata nahisama sa mga alibangbang nga
naglupad-lupad og mibatog sa wala pa sugod nila nahagkan og nakita
gipili lamang kadtong makalipay sa kasingkasing nga nahimong iwon
sa iyang langayan nga kapay sa panahon.

hapit duha ka oras na ang nausik nianang wala'y paghunahuna
kon unsa ang sakto og sayop,
mopahulay sa makadyot ang mga tipik sa pagbati silong sa kahoy
sa kabugnaw sa hangin nga hinay kaayong misulod sa langob sa imong ilong
og baba,

bato ang imong gipili nga hulma sa imong lawas karon
lisod madutlan sa pagbasa sa ulan nga bag-o lamang nahulog gikan sa kalangitan.
morag linaw kaayo ang dagat sa imong panglantaw.
wala ka molihok
gipiyong mo ang imong mga mata
gibati mo kon unsa kabililhon ang kamatayon
wala na ang kahadlok
mipuli ang kalinaw sa sapa
nga mitutok kanimo og sa mga panganod
nga gilangoyan sa usa lamang ka gamay kaayo nga kiti-kiti

papason ang mga pangutana
balibaran ang mga tubag

og didto sud sa imong kasingkasing
sa usa ka lawak nga ikaw lamang ang makasulod
ilailahon mo ang imong kaugalingon
sa lalom kaayo nga pagkahinanok

12/06/2009

labing hingpit nga ka-amang

(whew! sa katapusan
gibiyaan ko nila)

Misawom ang akong
sampot sa daw may tubig
nga kalumoy sa loveset
sa Starbucks.

Hingpit na unta ang
akong handurawan
apan ang "american tune"
ni Paul Simon gilunod
sa hinam-is ug kasikas
sa pikas lamesa.
(Unta nagdala na lang ko ug libro)

Sayon para nila...
kita, gawasnon ang tanlag
apan gituok sa baruganan.

sambod ang dila.
Binilanggo sa batilaab

.

lisay sa bugan
























lisay sa bugan




nagkabug-at ang kahilom.
ug maundanon ang pagkahagsa
sa imong gininhawa.

kay nipatighaya kanato ang kalibotan,
maong dalikyaton ko paghangop
ang kapunggion nga lanot sa gutlo.

asa ko man ipahimutang
ang gahunob mong pagbati?
unsaon ko pagbakwi ang gasungsong
nga panganti sa hubag mong wait?
kapila ko man hamagon
ang pag-ikid sa libuhan ka agulo?

ang matag pangaliya mapihing
inig ka pikas sa tumang kauhaw.




-- Adonis Durado
http://www.mubongtsinelas.blogspot.com/


12/01/2009

ikaw nga akong gihandom

nadungog ko ang awit sa mga tamsi
nga nasapawan sa tuktugaok sa mga sunoy
karong buntaga,

dunay kahayag nga misuksuk sa mga giwang
sa bongbong
misulod lapos sa akong lawak,

nadungog ko ang pag-abri sa pultahan sa kusina
og ang mga tunob nga migawas sa balay
ning sayong kabuntagon,

apan sa pagkakaron, bisag sa karon lamang,
dili na una ako mag-ambat,

nindot ang akong damgo bahin kanimo
og dili pa ako andam nga kini akong putlon,

padayon ako sa pagkatulog hangtod na kini
sa kaudtohon, ikaw nga akong gihandom

11/29/2009

ang adlaw og ang gabii
makita mo ra
sa iyang nawong

paglingi niya kanimo
atua mikuyog
ang kagabhion

ang kaadlawon nagpabilin
gihapon diha
sa kaiihion niya nga
pus-on

ang udtong tutok
anaa diha sa
pagpiyong sa iyang
mga mata

nakasamad na kini
sa pipila ka hangin
nga milabay

ulan sa alas dose
kilat sa ala una.

tungaon

tungaon mo ang imong
kaugalingon
sama sa usa ka papel
nga gigisi

ang katunga imo
ang katunga iyaha

kon asa ang bakak og tinood
sa katunga
sulayi og tan-aw
kon asa ang tinuluan
sa dugo sa
iyang kasingkasing
nga samdan

pagkahuman
dili na nimo kinahanglan
pa nga siya
ilailahon

kahibawo ka na
bisan og dili pa ihatag
ang iyang ngalan

shariff

sa airport
nagdula ang iyang "bunso"
guyod-guyod sa dulaang itoy
samtang si shariff
nagtan-aw

mitulo ang luha
kay og wala pa unta siya
malangan sa iyang pag-adto
sa iyang korte sa shariah
nahiapil unta siya
sa mga patay nga
gimasaker
didto sa ilaha

dili pa gayod diay niya
panahon

iyang gihagkan ang iyang
ikaduhang asawa
nga tupad kaniya
nagbitbit og usa ka karton
nga red ribbon nga
iyang pasalubong
sa iyang ig-agaw
nga mangadadato

11/26/2009

balak alang sa panghidhid

pakigbugno sa matag gutling
nga pangurayot
nga mikulit tabok sa dagway
kansang handurawan misulimaw
apan tukmang gisugat
sa hingpit nga pangsanta
sama sa anti-wrinkle cream,
moisturizer og sunscreen.
Garbo ug pagsalig
nagtingkagol sa garapa


.

11/22/2009

wala'y makabuot sa kalipay

wala'y makabuot sa kalipay
kon kinsa'y iyang gakson sa iyang
pag-abot diha sa usa
ka pultahan
diin kini nagpaabot nga nagtindog

nakita nako nga gusto niyang ikaw ang
gakson

apan baga ang akong nawong
og ang akong mga bukton dili gayod papugong

ako siyang gikawhat diha sa imong
dughan

wala usa'y makabuot kanako
kon ako maglipay

kinabuhi ko kini og ako ang magdala niini.
gipili ko ang kinabuhi
ang kalipay
ang katawa og ang paghudyaka

ako ang magbuot. ako lang gayod.
dili ang adlaw, dili ang mga bitoon.

labi na nga dili ikaw.

ang hukom sa usa ka pahiyom

dako ang pader nga
mibulag nianang

mga tinood nga panghitabo
og dili tinood

ang akong kinabuhi
gialihan sa akong mga
mugna

dako kaayo ang kawanangan
nga nagtiwangwang

sa ilang tunga,

ayaw ako'g taksa sa akong
mga balak

wala ka masayod kanako
og wala usab ako sa akong mga balak

lahi ang imong nabasa
og lahi ang akong
gibuhat

nagmugna ako og dakong lanaw sa mga luha
apan wala ako
misalom niini

nadamgohan ko ang tanan
apan sa akong paghimata

gigakos ko ang akong kaugalingon
init ang akong mga kamot
og nag-ulpot-ulpot ang akong kasingkasing

giatubang ko ang samin
gitutukan ko ang akong kaugalingon

nakahukom na ako
sa usa ka pahiyom og dili ko na kini bawion.

sayod na ako niana

sayod na ako niana
walay makaon nga balak
busa ang akong mga balak
wala nako gihimong pan
og bino

mga trapohan lang kini
sa akong mga tiil
mga sagbot lang kining
akong gisilhig
sa matag hapon
mga kogmo lang kini sa
akong ilong
mga muta lang kini sa
akong mga mata
mga dalikdik lang kini
sa akong likod
mga katol lang kini sa
akong palad
mga pangagho lang kini
sa akong kagabhion
mga luwa lang kini nga
akong gituhi
diha sa kilid sa akong
katre og sa bintana

dili ko kini
pakamatyan.

11/19/2009

ang gidili

adunay talan-awon.
nakapabukal sa iyang dugo.
mihunat og bomba
ang kasingkasing.
misiga ang iyang mata
morag adlaw sa kwaresma.
mikitiw ang iyang mga tudlo.
ang kamot wala palupig.
nanguot.
ang laway mitulo
ang dila migimok.
wala papiri ang hunahuna
mikayab morag
kurtina sa hayhayan
nga gitaban sa kusog
kaayong hangin.
mibaha ang pagbati.
dunay migahi.
dugay.

dunay miboto nga walay
tingog.
pagkalami.

ang gidili.
sa kadugayan iyang naatikan sa wala damha
nga lahi gayod diay siya kanila

ang iyang tinan-awan mas hait pa
sa kutsilyong para hiwa sa hamonada
ang iyang mga kamot dili kaayo abtik
ang iyang mga tiil walay mga kubal
ang iyang liog hiwi

gusto nilang mokuyog kaniya aron siya
ilailahon pag-ayo aron himoon siyang kataw-anan
apan giunhan kini niya

maglakaw siyang mag-inosara
managhoy, paspas
malipayon

mga mata

ang mga mata
mitan-aw sa atong mga lawas
samin kini nga bisan og walay baba
kamaong mosulti
nga kita dili na gayod tinood

misulay ta og katawa nga mora ba
og ang panghitabo usa lamang ka
komedya

mitutok ang mga mata sa kamatooran
kanato og dili nato ikapanghimakak nga
kini bisan og walay kasingkasing
kamao gayod nga
mopakita sa iyang kalagot

11/17/2009

pagpangita

miadto ko sa kusina
wala ka man
milapos ko's veranda
wala ka usab didto
misubay ko sa imong garden
wala ma'y tawo

asa ka kaha?

miadto ko sa daplin sa baybayon
nga imong paboritong suruyan
wala man didto bisan na lang
og ang imong anino

mipauli ko sa atong balay
mipahulay

akong gisubay-subay ang dalan sud
sa akong kasingkasing

ako kang gipangita didto
wala ka man usab

nahikatulog ko sa kakapoy sa pagpangita kanimo
og bisan didto na man gani sa mga lawak sa akong damgo

wala ka usab gihapon.

sa tinood lang
kon magpermanente kining hitaboa nga wala ka

pagkalami baya gyod unta

sa pagpunay nimog pasug-o
og pagtago
naandan ko na man hinoon kini

ayaw kasuko
apan usahay ang atong maandan mao na lang hinoon baya
ang makalipay kanato

og kadtong bililhon nga idlas na kaayo sama sa mga langgam nga ihalas
ato na baya hinoong mahikalimtan sa dayon ang ilang mga kanaas

bahin kanimo

ngitngit ngitngit
nagpunay ka og bagotbot nga ang kalibotan ngitngit

naglibog ko
kay ang akong nakita lahi man god: anaa ang adlaw misaka sa tumoy sa bungtod
ang mga kabulakan nga gabudlay paghimo sa iyang mga talulot
ang mga dagat nga nagsabod sa mga tuyom og mga korals sa iyang tiyan
ang mga panganod nga haskang putia
nga gipuntikpuntikan sa naglainlaing mga bulok
sa mga langgam

ngitngit, pagkangitngit na gayod sa kalibotan
maoy imong bagotbot
angayan na nga dugangan ang adlaw og mga bulan og mga bitoon
aron mohayag ang mga
kahaponon og mga kaadlawon

naglibog ko sa imong mga bagotbot nga sakit
na kaayo sa akong dunggan nga morag imong gitusoktusok sa mga pokpok

hangtod nga usa ka adlaw niana
tungod kay wala na man gayo'y namati kanimo
imong gisirad-an ang mga bintana
sa imong kalag

mingaw man tood
apan wala biya gayo'y nakaiyak bisag usa na lang kanila
nga unta
magmahal kanimo

11/13/2009

sepak takraw

ang niwang nga bata nagbitbit sa bola nga uway.
iyang giisa, gilabay, og dayon gisipa
sa pikas nga tampi

gitakbo kini sa ulo sa batang morag kuhit
ang pamayhon
gibalik sa iyang gigikanan

gitakyan sa laing bata nga tambok og aping
sumbalik sa nagsungag

sa daplin ang coach nga dakog tiyan
nagduka kay katulgon

mihunong ko makadyot sa akong lakaw
akong gisablay

ang akong mga kamot sa
dakong sanga sa hangin sa daplin sa dalan


sa kalibotan sa mga pasyonista

manghagdaw ko
sa basakan nga nangliki ang
mga ngabil
sa tumang kauhaw

manglimas ko og mga
lam-aw nga
walay kisaw

mutungas kos bungtod
mangitag salag
sa manatad

sak-on ko ang kahoy
nga wala'y mga dahon

manguha kog tuway
og saypo sa hunas nga
katunggan

mangayam ko sa lasang
nga upaw
pangitaon nako ang usa
nga walay sungay

baktason ko ang
desyerto nga ilang gihisgutan
nga gikamatyan sa
kadaghanan

akong alimahan ang iro
nga piang
og akong pakantahon ang
tamsi nga amang

akong adtoon ang
payag nga hirig
akong subayon ang
bungtod nga
samdan

mokuyog ka ba kanako
paingon sa dagat
nga gadilaab sa kalayo?

alang kang Lou og uban pang mga Lulu sa kalibotan

ang pagsulat usa ka arte.
mas labaw nga arte ang pagsulat og balak.
nagkinahanglan kana og panahon.
daghan kaayong panahon.

sama sa panahon sa pagpaniid nimo
kon asa dapit gibutang ang itlog
sa tulabong.
kon asa ba gayod ang iyang salag.

sama sa pagpunay nimong yampungad
sa imong bintana aron lang motan-aw
sa tamsi samtang nanghinguto sa iyang
mga balahibo dapit sa iyang dughan
nga dalag sama sa usa ka piyapi

kadtong imong gibati nga kahingangha
samtang mikalit og kahulog ang bitoon
sa imong uluhan nga nagdalidali ka dayon
og bungat sa imong pangandoy
nga wala gayod matuman

daghan pa kaayong mga butang nga atong
tutukan nga sa atong mga kamot amomahon
apan sagad sa kanunayng mahitabo
ato na lang kining kalimtan

seguro dili kita ganahan nga mawala sa atong
kaugalingon
naagian ko na kana og daghan sa akong mga igsoon
ang mibakho
kay nganong ako nahimong lahi kanila
kon nganong wala ako misunod sa dakong panon
kon nganong misupak ako
sa tul-id nga linya
kon nganong nakita nako ang kaanyag nianang
mga balikog

ang dagan sa hunahuna lahi sa dagan sa kasingkasing
kay ang kasingkasing sigi gayong kadagma
sa iyang kadangag
apan ang iyang pagkadasmag
(ambot og motoo ka ba niini)
nakahatag baya usab og kahalang sa atong kalag
nahimong mas lamian ang sabaw sa kinabuhi
nga gisagulan sa pipila ka lugas nianang
mga luha og mga singot
og labi na nianang pipila ka tulo
sa dugo sa atong tudlo nga
gisamaran sa kutsilyo sa kapalaran


nagpakaaron-ingnon ako nga ang pagsulat mao lamang
ang pagtak-ang sa lamesa diin andam na ang piniriting itlog
nga sunny side up og ang kape nga init kaayo nga ang kahumot
sa iyang pagkakape misurop sa kahidlaw sa akong dila
tupad sa bag-ong pinalit nga pan de sal

diin ang tanan andam nang daan og
ako molingkod na lamang og

mokaon

dili baya.
sama sa gisulti sa akong lolo nga namatay sa sakit nga kanser sa iyang itlog,
matag lugas sa kan-on nga nahulog diha sa kilid sa lamesa
gihagoan kana gikan sa pagdaro sa basakan init og ulan
sa pagsabod sa mga binhi
sa pagpatay sa mga ulod sa pagbugaw sa mga maya
sa pag-ani sa pagbulad hangtod nga miabot na dayon ang init nga kan-on
sa talad-kan-anan
nagbilangkad sa tungang bahin
sa bandehado.


kapoy gayod. morag mahulog na ang akong mga mata gikan sa iyang lungag.
gikubalan na ang akong mga tudlo og hapyod nianang mga pulong.
nagsakit na ang akong tangkugo
og ang akong liog morag dili na kaila og unsa

ang kahahay diha sa kahumok sa alugnan.

apan lami ang akong bation pagkahuman.
nahimo ang balak og imong gibasa.
og ako gibayaw sa langit.
(pagkamabaw ra gayod diay sa akong
kalipay)

mihay-ad sa salog nga kawayan. mitan-aw sa buslot sa atop nga nipa.
nanilip na usab sa bitoon sa langit.

og dayon og piyong sa akong mga mata.
gusto na usab nga magdamgo

kanila.

kadtong babayeng akong gihimong amang sa akong balak
kadtong laing mubo og buhok nga akong gikabuangan nga wala gani
miambat kanako
kadtong hagdanan nga guba nga gipandolan sa akong mga tiil
nga gikahulgan sa akong sampot.

11/12/2009

alif



ako ang aktor
sa maong estorya.
ang nakapait
kay dili ko
tinood didto.
sa pagsugod
nagbakho ko
tungod sa kamatayon
sa usa ka babaye
nakong gipangga

dunay miabot nga
nakigsandurot nako
usa ka magbabalak
nga taas kaayog
panglantaw sa
iyang kaugalingon

naghisgot siyag
usa ka haligi
diin didto nagsugod
ang tanang planeta

kapoy og pamati
sa mga butang
nga dili nato matuhuan
apan aron lang
mahuman ang
tanan akong
gipahulam ang
akong dunggan
akong gidapion
sa iyang dughan

didto didto nadungog
ko ang tanan
didto didto nabati
nako ang
sinugdanan
sa kalibotan

leverette

ang kapuol maoy nakahatag niyag
kaisog

kon siya ang masuko
mahiwa jud ang langit

mangliki ang yuta
og nahadlok ko og unsay

dangatan nako mao nga
aron walay samok naka

bungat kog "awesome"
nga iyang nadunggan

og kana maoy
nahimong sinugdan

sa among panaghigala.
pagkasalbahis gyod.

11/11/2009

sa imo inyong paglakaw sa kinabuhi

ayaw og salig nianang
imong nadungog nga ilang gisulti
pamatia ang wala og dili
nila isulti kanimo
kay sagad mao kana ang
tinood

ang gibutang nila sa lamesa
ila na kanang gipili
ang ilang gibutang sa gawas
aron makita sa mga nanglabay
ila na kanang gisala

kon makapanahon ka
kanang dili na sila makabantay
sa panahon sa ilang tingtulog
sulod sa ilang lawak
abrihi ang kaban nga karaan
pagawsa ang ilang gipangpriso didto
og pagkahuman
ayaw na og pananghid
balik sa imong agianan

karon nga nabuhat na nimo ang
angayan nga buhaton
panirado na sa imong pultahan og
mga bintana

magsugod na ang gubat sa duha ka
kalibotan

didto

abi nimo og ang mga dayag kaayo
mao ang dunay daghan kaayong gipakita?
sama nianang kahoy nga daghang dahon
nga gihapohap sa mga tudlo sa adlaw
ayoha pagtimbangtimbang
kay mas daghan ako'g nakita niadtong
mga nagpahipi lamang
mas daghan ang akong nadungog niadtong
mga nagpakahikom lamang
mas daghan akong nakat-unan didto
sa wala nako makita og wala sukad-sukad
nako mahikap
mas daghan sila didto mas bibo.
kay sa akong naagian
ang mga dayag usahay mao ang mga bunga
sa mga pagpamakak
og busa dili na kini sila kasaligan.

11/10/2009

hingangha

moabot ang panahon nga
dili na nako matuhog
ang kamatooran
diha sa gawas sa akong
lawas

mao na kana ang panahon
nga imo akong
sininaan og pakan-on

apan dili ako mahadlok
niana
aduna ra gihapo'y kataposan
ang tanan

magpabilin diha sa akong
pamilosopiya
ang damgo og ang kinabuhi
kuyog kana
bisan asa

mobalik ra gihapon ako
sa yano nga damgo
gikan sa mga naglukotlukot
nga mga panglantaw
sama sa mga balod sa dagat
sa bagyo
og sa mga kusog kaayong
hangin

sa pagsagol sa kasubo
og sa pag-ampo
moabot na ang panahon
sa pagkahibulong

mahingangha ta.

Borges


ang uban diha sa ilang
damgo
makaingon nga siya usa
na ka buang
usa na ka tawo nga nagdamgo
nga siya nagsalimuang
apan iya lang gihapong
damgohon ang ilang
panaghigala kaniadto
sa karaan nga lugar
diha sa nawong sa usa
ka sinsilyo

kon ang tanang tawo
magdamgo og dungan
sa matag adlaw og
gabii

asa naman ang matood
ang dili matood?

ang kalibotan ba og
ang pulong lamang?

Deutsches Requiem,



iya na kunong nasabtan
kaniadto pa
sa daghan na kaayong
milabay nga katuigan
nga ania dinhi sa kalibotan
nagpasad ang mga
lugas sa mga possibilidad
sa Impyerno:
ang hulagway
ang nawong
bisan gani ang pulong
ang kompas
ang tarpaulin
ang advertisement sa sigarilyo
ang baso
ang usa ka sulat

kining tanan makapabuang
sa tawo
kon dili siya makat-on anang
paghikalimot

kon sa matag adlaw
mao na lang kini ang sulod sa
iyang hunahuna....

11/09/2009

mister

kaniadto sa didto pa kita sa sulod
niadtong dako kaayong pader nga
mas habog pas duha ka tawo nga
isumpay, pagkalumo mong tan-aw
on.

hinayon, morag dili makapatay og
langaw, himasa sa mga obra ni Ti-
llich, og ni Plato, lalom kaayo ang
imong panghunahuna og nahadlok
gani ko nga dili ka nako matugkad
busa kon magkakuyog gani ta gikan
sa ateneo, samtang ikaw ang magma
neho sa kagang kagang natong tama-
raw, dili na lang gyod gani ko motin
gog basin og madisturbo nako ang
imong pagpangita sa kamatooran
basin og ako lang unya ang maka-
babag sa imong mga laraw.

ang kataposang nadungog nako nga
ikaw usa na ka pari didto sa mga priso
sa munti, nabalhin sa cebu aron pag
maymay sa mga priso nga inyong gi
tudloan anang paghimo og mga humot
nga kandila.

nakahinumdom ko nagkita ta didto sa
baguio, nagkatagbo ta nga nagjogging
sa karsada nga gatuyoktuyok paingon
sa grotto sa lourdes

Father R. C. ka na, og pagkanindot
bation nga sa atong batch duha lang
kamong napari, dili sa ingon nga palpak
ming mga wala mapari, mga "fallen
mannah from heaven" og ikaw pa'y
pasultion, isip joke, apan alang sa akong
kaugalingon, naa lang koy nakitang bikil
sa sulod didto sa pader,

duna ko'y nabati nga tingog nga nag-ingon
kanako, gawas, gawas diha, palayo, palayo
kanila, duna koy nakita nga kahayag nga
lahi sa kahayag nga gikan sa mga kandila
sud sa simbahan,

og tuod man, miginhawa ko og lalom, miaswat
anang bug-at kaayong kaisog sa pagsunod
sa sugo sa akong kasingkasing, migawas ko
milupad nga morag tamsi nga gisulod diha sa
hawla nga uway,

karong gabhiona, gi-search nako imong ngalan
sa facebook,
naunsa ba nga wala naman ang Fr. sa imong
ngalan, Mr. na man lang,

karon pa ko kabalo, milupad ka usab, sus ginoo,
nakita mo ba usab ang kahayag?

sa akong paglupad, abi gani nako og mahimo kong
kwaknit,
nahadlok ko sa una, apan karon anad na ako sa akong
kahimtang

nga gawasnon.
ayaw lang ko pangutan-a kon malipayon ba ako karon.

kon mangutana ka, basta ang akong tubag, mao lang kini.

gawasnon na ko bay, hagbay ra, bisan gani og gipanggapos kita
didto sa sulod sa ngiob kaayo nga
seminaryo.