8/31/2016

ang akong napupo kang ernest

"each writer is
a competitor"
---Midnight in Paris


ayaw og tindog sa iyang atubangan
kay iya kang sukdon

unsa ba ang imong katas-on
ang imong kanipis ug kabaga
asa kutob ang kakulong sa  imong
buhok
asa ka dapit motikungkong
asa ang imong mga gamot
unsa ang kataas ug ang kalawmon
unsa ka lamian ang imong mga udlot

kon imong pauyonan kining tawhana
diha sa usa ka pag-ulog-ulog nga ikaw sa umaabot
koronahan na sa dahon nga bulawan
dayandayanan sa kapa ni haring adlaw

iya kang huboan, paludhon, patindogon,
patamblingon, pabugahon kon mahimo
ug kalayo, palatayon sa alambre
pakatkaton sa panganod

ug uban pang mga kabuang nga
anaa na kaniya unya nasunod ra usab niya
sumala sa usa ka tradisyon

mamakpak ang mga buang
monganga ang mga palahubog
mosiga ang mga mata sa mga balasubas
magpanilap ang mga kapong
magtulo ang laway sa mga kaspahon

ayaw patunto
sulod sa imong lawak
dulgi ang kalinaw
diha sa pag-inosara
pakighilawas sa imong
kaugalingong
mga mugna...

duwa

extrajudicial kilig
ang pagsakaysakay
sa kayak.

kaya King, sakay na
sa kayak, ayaw saypa
pagdungog 
dili kayat.

dili ra lagi magdugay ang
killing, mokiling ra ang
vapor, kon ikaw mo 
ilig na

samtang siya gadulhog pa
padulong sa
dulom

kayat

tiresome pod baya
ang pagpalitpalit ug
thoughts

translate ka sige from bisaya
to english

delayed kasagaran ang transmission from 
foot to brain
vice versa

usahay malipat ka diha sa
pagchange nimog gear

in fairness, be true lang gyod 
gihapon

ning imong balaknong
vocation

ayaw na lang ambata kon
dunay
magmasidmasid
nga morag whole sunday ka
nga magtanga
sa ROTC

relax lang
iwas sa fears
be positive ug sila pa
always be positive

sit ka lang dyan
morag si Bantay kadtong
dog nato sa grade one
section Marang
pero kwidaw

ayaw anang   Pepe and Pilar
ka naive

ayaw pagpataypatay diha
Jack be nimble

hangtod wa pa  maponder 
ang bulb
hala kayat.

kabuntagon sa daang balay sa katipunan

nagbalhin-balhin ang
grasshopper 
from fern to fern

walay kibo ang japanese
garden

nagpalingpaling ang
wind chimes sa soft nga
hangin

tulog pa gihapon ang white
dog sa
stairs.

usa ka kagabhion nga nausik

mas daghan gayod ang sinultihan
sa walay binuhatan

nausik ang kagabhion morag
nangahulog nga dahon

naningkamot ang imong anino
sa gamayng kahayag

didto sa tubig sa usa ka sapa
nga giagian sa bulan

kainit

kainit ba sa imong liog
mora mag dunay gadaob

gusto ko untang makita
ang imong aso

nga mobayaw paingon
sa langit

unta mas init pa ang
akong halok

LUBING OGIS

didto sa Lubing Ogis
daghang sihi

walay alpilir
pagkalamian sa lawot
kaayong tinunoan

gisanggot ang tuway
didto sa lapokan

8/30/2016

"Twelve government troops
were killed in a clash with Abu Sayyaf bandits
 in Patikul, Sulu, on Monday afternoon"


i

makalolooy nga mga
sundalo

wala sukad makatilaw
ug lami sa
kinabuhi

ang ilang mga lungon
baratohon

gani basin libre na lang
gikan sa tag-iya sa
funenaria gamalinda
nga usab nalooy kanila

ilubong usab sila sa
mga menteryo kon dili
malupad sa libingan
ng mga bayani
didto sa mga kaging nga
yuta
nga ang krus kahoy
unya ang kandila kadtong
lima nga tagmamiso
buwak nga gikutlo
lang sa daplin
sa karsada

kusog ang iyak sa
mga balo
unya ang mga bata
wala pay nasabtan
nga giingnan lang
nga natulog ra ang
ilang amahan

ang ilang mga amahan
ug inahan
nga walay ikagasto sa
pag-eskwela 
(mao ganing nagsundalo
na lang
aron makatabang sa
ilang kalisod)
moluom na lang
sa paghilak
moingon nga ingon ana
man gayod ang
kinabuhi
sa kataposan kuhaon
ra ni Bathala
nga maoy tinuod nga
nagmugna

makalolooy nga mga
sundalo nga
gilawog sa mga
sapiang mga kidnappers
for ransom
mga tulisan
mga mamutulay ug liog
mga naghabol ug mga
dolyares sa ilang
katulugon

moapil ko sa kaguol
mohalad kog mga pangadye
magpamisa ko
apan mohangyo ako sa
ginoo nga
dugangan pa ang mga isog
nga sundalo
aron pamatyon
silang tanan
mga walay kalooy
mga walay batasan
mga luog
mga kagwang
mga demonyo
mga pesteng yawa
mga bagag nawong
mga kawatan
mga mananap


ania na usab ang
mga buwak nga 
buhi
akong ihalad sa
kainit sa adlaw
aron mangalaya....




walay kabo diri....

kan-on nga dili makabusog
tubig nga dili makahupay sa kauhaw
sakyanan nga dili modagan apan
layo baya sab ug giabtan, 
pulong nga dili mabatbat 
gaabat abat ang libat nga sipat,

tiil nga dili katindog, kamot nga
wa kakumot, dughan nga alugnan,
ngabil nga mitubil, bilbil nga babel,
tore sa toro, gabok nga bukbok,
papel nga nasulatan, bolbol nga
bongbong, tam-is nga sili, 
halang nga kendi, puso nga tubig,
suba nga bandehado, nilung-ag nga
balas sa lata nga kaldero,
balay sa kukok, kwaknit nga gisi
ug pako, kuhit nga tiil, 
kasiling bugason, dahon nga
alibangbang, bolpen nga kahoy,
isda nga ikog, ikog sa buhok,
baskog nga tiguwang, batan-ong
bitokon, hingatulog nga iro,
baldeng kinawat, sakayang buslot.

dali na, sakay na sa sakayang buslot.
walay kabo diri.

kuyog sa sulog sa o....

wala baya nahapla ang yuta
sa dihang ikaw nadagma

ikaw ra ang nahapla ikaw ra
ang nahupla kay ikaw ra ang
nangdaya, oo, ikaw lang ang
nanglimbong, unya dili pa gyod
sa uban, kondili sa imo ra usang
kaugalingonl. oo, dili oo. oo.

oooo, upat ka o, taas nga o,
imong gi oo, baga nga o, dili
ma otro, daghang nadagma 

apan ikaw ra ang wala mibangon,
anaa, ikaw nalubong, dili uhong.

mao ra uyamot gihapon

mao ra kining
atong gisakyan

mao rang barotoha
mao rang dagata

duna na usay laing
bagyo nga moabot

nanura ang baga ug
bug-at nga mga panganod

didto sa unahan
ang mga balod naundan

nagpanilap na ang
hangin padulong
kanato

lamian kaha kita?
unsa ba ang naa
sulod kanato?
nautgan ba kaha
ang kibot sa 
kalibotz?

miundang kog
pangutana
mao ra man gihapon
walay motingog
walay naningog

mao ra uyamot

mao ra kining
atong gisakyan

mao rang baroto
mao rang dagata

duna na usay laing
bagyo nga moabot

nanura ang baga ug
bug-at nga mga panganod
didto sa unahan

nagpanilap na ang
hangin padulong
kanato

lamian kaha kita?
unsa ba ang naa
sulod kanato?

miundang kog
pangutana
mao ra man gihapon
walay motingog...

ang paminta

durong katay ang
tanom nga paminta
sa kilid sa karaang
punoan sa avocado
nga ever-green

duda ko
nasaypan kini nga
iyang inahan bisan
dili sama niya
nga surop sa
kahalang

ang imong sala diri kanako

dili baya
sa dali lamang
molabong ang 
puti ug pula nga
bougainvilla

tulo ka iro ang
gilubong sa iyang
tupad aron
mamulak kinig
maayo

mas migana siya
sa ting-init diin ang
uban mikuyos
nalaay dayog
kamatay

daghang chimi-a-a
ang nagpahulagway
ning dapita
gipadala sa ilang
mga uyab didto
sa layong lungsod


pero ikaw
ambot nganong imong
gipapuril sa
atong boy.

balak ni Tibor

nalipay kunuhay ko nga
nalipay ka

miapil kunuhay kog pakpak
sa bag-o mong
kaplag

giinom na ko ang imong
gitunol nga wine glass
duna pay pakapin nga
click click sa mga cheers 
dayog ispanyol anang
buen salud

sa sulod sa akong
dughan
nagrebelde akong
heart 

nagkapakapa ang
lima ka alibangbang
nag-alburoto ang akong
tiyan

nakapanguta pod ko
bisag wa nay angay
nganong siya man?
unta ako na lang kaha
diay...


walay labot

ang akong
gihagoan ug pila ka 
semana

akong gibasa

mikusmod ka lang
merespetar ug gamayng
pahiyom

dayog pangutana, 
" asa na diay si
C. karon?"

sa usa ka kihat

mas naklaro ang 
pagpamakak sa imong
mga kamot
sa dihang ang imong
mata napuling 


sa
usa ka aligato nga
nadani sa imong
kihat.

8/29/2016

dili pa matapos ang pagsupak sa usa ka higayon

wala na ako misulat
kabahin sa pagsupak

nahuman na ang panahon
sa akong pagsupak
ania ako usa sa mga
miuyon tungod kay ako
nakauyon na man gayod
sa akong gipangandoy nga
kausaban.

kaniadto sa atong kabatan-on
wala kita mikuyog sa sulog
tinud-anay pod kaha ang atong
pagsupak?

tinagotago nga pagsupak
magkita kita sa ngitngit didto
sa hilit nga dapit
maghinunghungay hadlok
nga madunggan
lahi gani ang ngalan nga
gamiton
hadlok mailhan

dunay maayong mosulti
namati ta
gimakmak sa atong utok
ang dili angayan nga sundon
gikuta ang atong mga pagbati
gipagahi ang atong mga kumo
lalom ang tingog 
isog ang syagit
misaad nga kon mamatay
mamatay
andam kanunay

kon adunay madakpan
ug kon pangutan-on ka
wa kay nahibaw-an

kon adunay mamatay
mahimong biyaan lang kini
didto sa daplin sa sapa
pasagdan nga ang ulan 
moanod niini ngadto sa
laing kalibotan

sa laing bahin
milanog man hinoon ang
atong mga ngalan
si vic, si nick, si ric
si bert, si lani,
si jong, ug daghan
pang gipangita 

dunay mga halad
sa altar sa kamatayon
daghang ginikanan ang
nakapangutana
kon sakto ba ang gatas
ang nainom aning mga bataa
nagbasol si tatay
mikagot ang ngipon 
ni lolo
gikalimtan na lang ang tanan
ni lola

..........

8/28/2016

kabahin sa balak

miabot ang balak nga
gatinga, anaa pa ang agulo

nahagba diha tupad
sa akong higdaanan

ako mibangon mipaduol 
namati sa iyang gipamulong

bisan ako walay nasabtan
gipangita niya ang

pultahan sa akong baba
ang hagdanan sa akong kamot

sayo pa kaayo busa
sirado pa ang pultahan unya

ang hagdanan basa pa
usab sa ulan

gihunghong niya ang
iyang kamatayon

ug human niini nawala
ang iyang ginhawa 

patay na ang balak
ug ako kining giasoy kanimo

dili ako ang namatay
dili ako, dili ako ang balak.

pangagpas bahin kanimo

..ug tuod man nagmingaw
ang tasa sa kape nga atua
sa lamesa nag-atubang sa
baybayon

dagko ang mga balod
kusog ang hangin
walay ganahan nga 
maligo sa nianing panahon

gawas nimo nga among
gikatingad-an, miasdang,
walay sapot, walay tingog

ingon ani ba kaha ang
pagsulay ug pakigsuod sa
gihandom mong kamatayon?

sugod sa maong hitabo

nag-inosara ang sugong
sa kilid sa balay didto sa silong

gibiyaan kini sa sudlanan sa
tuba nga karon atua sa tindahan

malipayon ang mga palahubog
samtang naglantaw ang mananggiti

hait kaayo ang sanggot nga iyang
gitakintakin diha sa iyang kiliran

gibati pa gihapon ang kahapdos
sa kaganiha lang bag-ong giabisan

8/27/2016

sa atong mga bukton

sa pag-abot sa panagsama
nagkadena ang atong mga kasakit
puros na kini paryente
nasubay ang mga gamot ngadto
sa udlot hawid sa kumagko
sa adlaw sa atong kabuntagon,

ang dakong bukag nga gisudlan sa
mga kaguol gidayongan sa atong
panagsama
walay kalainan diay ang mga kasakit
usa ra ang sanina ug kalo
unya ang buhok midagayday paingon
sa atong mga bukton....

agbay

agbayi ang
akong abaga

lahi kini
nga bisan gidugangan

mo ang akong
gilukdo

nahimo man 
hinoong gaan 

ang gihambin
kalipay man.

mga sugilanon

alingiing,
nakaingon ka
ang hangin
mamatay sab,

busa walay
lihok ang mga
dahon sa kahoy,
tikig ang balahibo
sa sunoy,
hunong ang 
panimhot sa iro,
apil na ang
lihokan nga dila
sa bitin,

namaypay ang
kamot
sa dihang mihunog
mihawid 
sa laing kamot

ug didto gisugdan
ang bag-ong
sugilanon

kabahin sa 
patay nga hangin
sa putol nga
ginhawa

sa kataposan
nabuhi pag-usab ang
hangin
milihok ang tanan
nabuhi

nakalimtan ang
patay
sugod na usab
sa laing
sugilanon

8/26/2016

ug unsa pa gayod kaha ang angayang kabalak-an?

kon unsa ka taas
ang panahon mao usab
ang kataas diha
sa paglangaylangay

makamao ang mga oras
paghatag sa lugway
ikaw nga walay gipaabot
mas labaw nga misabot

karon ang kahaw-ang
gitamnan sa mga dili kaayo
kinahanglan
lugas sa balak gilabay
sa daplin
laing lusok gitisok sa yuta
nga bus-ok

unsa ba ang katarungan
diha sa pagdali-dali?
kon moabot ka didto
sayong kabuntagon
unsaon mo man ang 
kaudtohon? tulogtulugan
mo lang kini
morason ang lawas 
init pa kaayo
modugang ang mga mata
sakit ang kahayag
magbundakbundak ang
tiil, mangawras ang kamot
magtunga ang buhok
mokunot ang agtang

kon moabot na gani ang
saktong panahon
moigting ang kiting
hala paspas, hala paspas
humanon ang angayang
humanon
og kon dili man
taposon ang taposonon
hunungon, 

ang lungon molakaw ra
ug iyaha
ilubong ka sa kinutkot na
daan nga yuta.

kabahin sa iro nga si samsam

si samsam dugay na
kaayo dinhi sa atong panimalay

taas na kaayo ang iyang mga kuko
nga dili nato maputlan

bisan kanus-a dili nako mahatag
ang imong gusto

kagiron na siya, nangahulog nga
ang iyang buhok

gani nanimaho naman siyang 
patay nga makaulaw 


sa atong mga bisita apil na ang
mga silingan

bisag iro lang kini siya apan 
apil na siya sa mga ulat diha sa

kamingaw kon ugaling mawa 
na siya sa atong kasingkasing

kasina

naghinangpanay ang
mga bitoon ug
bulan
diha sa kagabhion

pagkaanindot nilang
tan-awon sa ilang
tagsa-tagsa ka mga
kahayag diha sa
langit

nasina ko kay lahi
tang duha....ako ang
adlaw

ikaw ang gabii.

8/25/2016

unsaon pagluto sa inun-unan nga palotpot sumala ni lola pepay

tulo lang ka
palotpot

usa ka dahon sa
mangga

tuhugon sa gungi
ang dahon

isulod ang tulo
ka palotpot

usa ka laya nga
dahon sa lubi usa

ka palito sa posporo
usa ka dagkot lamang

kinahanglan nga
dili gamiton ang 

bagol, sakto na ang
tulo ka laksi sa

bunot, tayhopi, 
pabukalag kausa.

panaway sa usa ka balak

naaghat ko sa usa ka
hunos, giablihan nako,

atua ang posporo, ang
alperil, ang upos, ang
gunting, 

atua ang tanod ug dagom,
ang panganod,
ang dagat, ang lagom nga
simod, ang
wait nga pula, ang butones,

misulod ang iro,misunod
ang iring, dakong
kasamok ang nahitabo,

dayon ang kahilom, 
diha sa panyo nga puti,
ang kahumot sa ylang-ylang
ang nauga nga
leche flan, ang 
liki sa bingka, ang
chicharon, 

mahal nako kining
tanan, unya ang akong
ngalan

alma rio.

balay ni nanay ug tatay

gitukod ang balay
sa usa ka nindot nga damgo
sa katuyoan nga kita
maghiusa puhon
diha sa tagay sa kalipay

unom ka mga lawak sa
unom ka mga anak

namatay si tatay misunod
si nanay

ang kasubo unta mubo lang
apan ang mga anak ambot

ang mga utok kaha nasublan
sa mga bakukang

unom ka lawak nga bisag usa
walay matulog
pagkaanindot sa hardin nga
walay misuroy
mga lingkoranan nga walay
milingkod
mga baso nga walay giipis
mga plato nga walay misukad
wala na ang tagay sa
kalipay

ang mga bagon midaghan
mikapyot sa kahoy
gikaon ang kahilom
gilikosan ang balay
natuok namatay.....

ang kalipay

kabalo ka
kon unsay buhaton

kon asa ka
paingon...

kaila sab kang
kinsa ka

higala mo ang
imong kaugalingon....

ang imong
mga kamot
ug mga tiil
gaduyog sa usa
ka sayaw....

pasalamat

pasayloa nga
tungod sa gugma
namakak ako
kanimo

salamat sa
pagsabot salamat

sa imong
mga mata nga
nagpiyong
sa akong mga
kamatooran....

emote

wala na kanako ang sentimiento
dali lang man diay mahikalimtan
kon unsa ug asa, ang naandan, 
morag wala lang, sama sa nahitabo
karong buntaga, sa akong pagmata
giuna ang comfort room, pangihi,
lugod sa mata nga katulgon pa,
panamin, hugas sa nawong, 
panudlay sa gubot nga buhok,
gusto nako nga nindot akong 
lantawon karong buntaga, adto sa
kusina diin andam na ang pamahaw,
init nga kan-on, piniritong bangus,
scrambled egg, tsokolate, samtang
ikaw miuna usab ug kaligo, gusto
sab nga presko ang pamati disir 
mamahaw, busa miuna ko sa akong
hungit samtang milantaw usab sa
mga balita sa kabuntagon diha sa
UNTV, laing patay, laing nasakpan 
ng miangkon nga mipatay sa nurse,
wala kuno siya sa iyang kaugalingon,
lulon sa druga, nagpasad ang mga
patay, lain na usab nga patay, 
samtang ako nagpalami sa akong
pamahaw, sakit ang mata sa kadaghang
gibasang kaso, lain na usab nga sulatonon
unya sa akong trabaho, daghang mga
ideya, lain laing baroganan, nga kon
imong paminawon tanan mora kag
malumos, kay silang tanan puros man
gayod sakto, naay nanaway naay
nanghambog nga mas maalamon siya
sa mga librong iyang nabasa sa gawas
sa atong nasod, unya mora bag kitang
nangabilin diri dapat magnganga sa
atong kamabaw, 

ako lang usa diri sa akong pamahaw,
kusog ang sounds sa TV, samtang
nag-atang ang maid kon unsay kulang,
tubig sa dakong baso, bugaw sa langaw,
napkin, hugasanan sa kamot, dayon 
kon busog na motindog aron mag-ilis,
samtang ang driver gatagad sa senyal
kon molarga na ba paingon sa opisina,

naandan ang tanan, routinary, ablihan
ang puthaw nga gate, sakay sa puting
sakyanan paingon sa opisina, 

nindot ang kabuntagon karon, walay ulan
dili pa kaayo init ang adlaw, walay abog,
walay traffic, pagkalinaw sa lugar, diha
sa kabulakan sa daplin sa karsada, sa
mga uma diin namuswak na ang mga humay,
gisuluyan ko na usab ug abli ang bentana sa
sakyanan, aron hanggabon ko ang 
kahumot sa paglaom.

ning sitwasyona wala ako sarang basehan
aron sulaton ang bahin sa makililimos, bahin
sa byuda nga nangitag hustisya sa gipusil
nga bana, kabahin sa anak nga adoy-adoy
nga milayas, sa anak nga babaye sa among
stenographer nga nasakpan nga nagdala ug
shabu gitago sa ilalom sa sapatos aron
ihatag sa iyang uyab didto sa prisohan nga
pito na ka tuig didto sa sulod, sa inahan nga
dakog pagmahay sa iyang anak nga gigastohan
sa pag-eskwela apan wala misanong sa iyang
mga pangandoy, sa lending investor nga
andam na nga moimbargo sa yuta nga gigarantiya
sa utang nga sa kataas sa interest morag
imposible na nga mabayran, sa babaye nga
anaa sa pantalan, diha sa kusog nga hangin ug
balod, nga dala sa habagat, naghunahuna nga
unya dapit kon wala nay magtan-aw moambak
na lamang aron matapos na ang tanan.